trúarbrögð vs. menning

Óeirðir keyra um þverbak í Mið-Austurlöndum. Vestrænar þjóðbúar ýmist með eða á móti birtingu myndanna sem kveiktu bálið. Í Mogganum í dag birtist bréf frá meðlimum starfshóps sem stuðlar að því að efla góð samskipti kristninnar/þjóðkristinnar við önnur trúarbrögð og stuðla að gagnkvæmum skilningi. Í því bréfi segir orðrétt:
"Þótt virða beri bann múslima við teikningum af Múhameð spámanni er ljóst að hörð viðbrögð þeirra stafa fyrst og fremst af þeirri neikvæðu mynd sem dregin er upp af þeim og trú þeirra með umræddum teikningum."
Halló!! We are way beyond that! Ósætti og reiði danskra múslima stafaði fyrst og fremst af ofanskrifuðu. Ósætti múslima sem búsettir eru í Mið-Austurlöndum stafar fyrst og fremst af einhverju allt öðru. Ég er helst á því að vandamálið liggi í hinum fjarlæga óvini (þeir múslimar sem búa á Norðurlöndum og í V-Evrópu virðast almennt líta mun raunsær á málið). Óvinur sem maður getur barist gegn er góður til að finna tilgang með eigin tilveru. Sameiginlegur óvinur er frábær til að sameina þjóð eða menningarhópa og ekki spillir fyrir að hann sé svo fjarlægur að það séu hverfandi líkur á að maður nokkurntíman kynnist einhverjum úr hans hópi. Fyrir mörgum árum gluggaði ég í bók sem fjallaði um Helförina sem nazistar stóðu fyrir á sínum tíma. Þar var m.a. frásögn konu sem hafði verið í barnaskóla þegar áróður gegn gyðingum var færður inn í daglegt líf Þjóðverja. Hún sagði frá því að þau hefðu öll í bekknum/skólanum sameinast í þeirri sannfæringu að gyðingar væru óvinurinn, að þeir væru skítapakk og illgjarnir upp til hópa (ja, eða eitthvað í þá áttina). Mesta sjokkið kom svo þegar þau áttuðu sig á því að nokkur bekkjasystkina þeirra væru gyðingar; þeim hafði alltaf verið kennt að líta á gyðinga sem "þá gegn okkur" en höfðu ekki áttað sig á að þeir voru líka "einhverjir af okkur".
Eins og Laufey benti á í kommenti hér þá er það fremur mótsagnakennt að vera að beita ofbeldi og skemmdarverkum til að mótmæla því að Múhameð sé bendlaður við hryðjuverk. Því tel ég þessa fullyrðingu stuðningshópsins ranga (eða out of date hvað það varðar). Þegar fólk slær svona löguðu fram finnst mér nánast eins og það sé að hvítþvo sjálft sig af öllum fordómum og neikvæðni, og mér finnst nánast eins og svona bréf sé að segja "Við skiljum alveg út á hvað þetta gengur og Við skiljum alveg að fólkið sem er svona reitt sé svona reitt. Ef ykkar álit, skoðanir eða tilfinningar stangast á við skoðanir fólksins sem er svona reitt þá verðið þið bara að láta af þeim."
Og nú spyr maður sig: Getur verið að fólk þar eystra skorti eitthvað annað uppbyggilegt til að beina kröftum sínum að? Nú eru danskir múslimar (og múslimar víða, m.a. hér á landi) að eyða miklu af sínum kröftum í að sýna fram á að múslimar séu ekki alslæmir og að óeirðirnar séu ekki dæmigerðar fyrir múslima, hverra spámaður Múhameð boðaði víst frið og það að bjóða hina kinnina. Kröftum og orku sem það góða fólk hefði vafalaust getað eytt í eitthvað annað skemmtilegra.

Það sem okkur vantar miklu fremur er starfshópur sem stuðlar að því að efla samskipti milli lífsgilda og menningasvæða, og stuðla þar að gagnkvæmum skilningi. Og mér þætti alls ekki slæmt ef Norðurlöndin tækju sig til og reyndu að koma slíku á.